Kulturnostawizniski kalendarij spomnjejo na załoženje SNW dnja 13. nowembera 1918. Pátowe knigły k tencasnym tšojenjam wujdu 1919, su wědomnostny spis, ako pśedstajiju naš lud a kraj, serbsku historiju a wójowanja wó narodnosć wót starodawnych casow až do lěta 1919. Nejwažnjejša mysl awtora pak jo analyza tšojenjow 1918/19, mjazy kóńcom wójny, zmakanim Serbskego sejma dnja 15. měrca 1919 a namócnym znicenim gibanja w nalěśu togo lěta. – Citaty a z tych knigłow su pó pśe-stajenju Miny Witkojc.

Tych knigłow kapitl VI. Sserbske gibańe sa ßamostatnoscź

Awtor wobcerijo situaciju ned pó kóńcu wójny a pó pśiwześu měrowych wuměnjenjow dnja 13. Oktobera 1918, ako nastanjo žywe serbske bergarsko-narodne gibanje. Dnja 13. nowembera 1918 załožyjo se Serbski narodny wuběrk, kótaryž pominašo we swójej proklamaciji wót 1. Januara 1919 „samostatny łužysko-serbski stat“.

Toś to, w prědnem wót źaseś dypkow proklamacije sformulowane pominanje konkretizujo se mjazy drugim tak:

2. W serbskem kraju muse wšykne zastojniki ... serbski powědaś.