Wšykne kultury wobchadaju wšakorako z chórymi. Gaž njejo znate, wótkul chórosć pśiźo, jo cesto tak, až musy ten pótrjefjony na wósebnosći glědaś a kontakty k drugim su jomu zakazane. W Starem testamenśe cytamy: „Chtož něnto wusacny jo, dej zedranu drastwu měś, głowu njepókšytu, gubje wobalonej a dej wołaś: ‚Njecysty, njecysty!‘. A tak dłujko ako to znamje na njom jo, jo wón njecysty... a jogo wobydlenje dej zwenka lěgwa byś.“ (Lew. 13, 45-46). Tu pśikazń su napisali pśed někak 2.500 lětami. Ako wusajź su pomjenjowali Israelity wšake chórosći kóže, kenž su byli pak wugójne. Luźe su wěrili, až chórosć jo pokuta Boga za grěšnika. Ale lěcrownož jo grěch indiwidualny njestatk a togodla njejo pśimaty, su musali chóre do izolacije. Lěc jo se něchten wustrowił abo nic, su mjeršniki rozsuźili, dokulaž sekularny stat hyšći njejo niźi na swěśe znaty był. Chóre su śerpjeli na chórosć, na towarišnostny a nabóžny stigma ako grěšniki, a na izolaciju. Ale pó lětstotkach se wulichujo jaden tych sam z izolacije, ako wiźi Jezusa: „A wusacny pśiźe k njomu, pšosašo jogo, pókłoni se jomu a źašo: ‚Gaž ty coš, ga móžoš mnjo drje wucysćiś.